Αρχείο / Βάση Δεδομένων του Ελληνικού Θεάτρου Σκιών

Εισαγωγικό σημείωμα

Σύμφωνα με τις υπάρχουσες μελέτες, η δημιουργία και η εξέλιξη του ρεπερτορίου του θεάτρου σκιών ακολούθησε μια άκρως ενδιαφέρουσα πορεία, που άρχισε προς τα τέλη του 19ου αι. με την προσαρμογή σεναρίων της οθωμανικής παράδοσης για το ελληνικό κοινό και εμπλουτίστηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ου αι. με σενάρια που εισήγαγαν οι έλληνες καραγκιοζοπαίκτες. Κατά τη μεταπολεμική περίοδο, οι βαθειές κοινωνικές αλλαγές που συντελέστηκαν στην ελληνική κοινωνία είχαν ως συνέπεια την εισαγωγή σεναρίων προσαρμοσμένων στη νέα πραγματικότητα. Έτσι, παρατηρείται υποχώρηση του ηρωϊκού και δραματικού ρεπερτορίου, προσαρμογή του παραδοσιακού στο παιδικό κοινό και κατά συνέπεια μείωση της διάρκειας των έργων δεδομένης της απλούστερης πλοκής τους.


Σοβαρό πλήγμα στη θεματολογία επέφερε επίσης και ο ανταγωνισμός του κινηματογράφου.

 

Τις δύο τελευταίες δεκαετίες όμως, διάφορες συνθήκες επέφεραν μια σημαντική αλλαγή στην όλη εικόνα του θεάτρου σκιών, που επέδρασε σημαντικά και στο χώρο του ρεπερτόριου και της σεναριογραφίας. Οι κυριότερες από αυτές είναι:

 

α) Η πληθώρα εκδηλώσεων δήμων, πολιτιστικών κέντρων και άλλων δημόσιων και ιδιωτικών  φορέων, με φεστιβάλ και παραστάσεις σε αίθουσες εκδηλώσεων και συναντήσεις καραγκιοζοπαιχτών που δίνουν την ευκαιρία στους καραγκιοζοπαίχτες να ταξιδεύουν, να έρχονται σε άμιλλα και επαφή με άλλες μορφές τέχνης, να διευρύνουν τους ορίζοντες του ρεπερτορίου και να εισαγάγουν καινοτομίες στον χώρο του σεναρίου. Το ίδιο συμβαίνει και με την παρουσία τους στο εξωτερικό, στο πλαίσιο των διαφόρων φεστιβάλ και εκδηλώσεων διαφόρων φορέων και πανεπιστημιακών τμημάτων.

 

β) Τα εκπαιδευτικά προγράμματα (σε σχολεία, πανεπιστήμια, παιδικά εργαστήρια, ΜΚΟ σχετικές με το θέατρο κ.λπ.).

 

γ) Η άνοδος του μορφωτικού επιπέδου των καραγκιοζοπαικτών, η επιθυμία τους να αναγνωριστούν ως καλλιτέχνες και δημιουργοί, και η προσπάθειά τους να ξανακερδίσουν το κοινό των ενηλίκων. Το γεγονός είχε ως αποτέλεσμα την εντυπωσιακή αύξηση του ρεπερτορίου, με την εισαγωγή σεναρίων με σύγχρονα και επίκαιρα θέματα και προβληματισμούς: κοινωνικά, πολιτικά, οικονομία, οικολογικά-περιβαλλοντολογικά, αθλητισμός, ιστορία (τοπική και πανελλήνια), τοπικές παραδόσεις, ηθογραφία-λαογραφία, παγκόσμια και ελληνική λογοτεχνία (αρχαία και νέα), νέες τεχνολογίες, εικαστικές τέχνες, κ.ά.

 

Πρόκειται ίσως για μια από τις πλέον πολύπλοκες αλλά και ενδιαφέρουσες πτυχές του προγράμματος, που φιλοδοξεί να βοηθήσει την μελλοντική μελέτη του βασικού αυτού μέρους της παράδοσης του θεάτρου σκιών.

Tελευταία ενημέρωση:

© Centro de Estudios Bizantinos, Neogriegos y Chipriotas